Veel vriendinnen gaan bijna met pensioen, voor mij begint het pas!

Omscholen naar Data Science. Hoe doe je dat?

Jezelf omscholen voor betere kansen op de arbeidsmarkt blijft altijd een hot topic. Het kan om een hele waaier aan redenen zijn dat je in een positie terechtkomt waarbij je jezelf een nieuw vak moet aanleren. Vaak is het een samenloop van omstandigheden. Wat de reden ook is, je hebt er wel heel veel doorzettingsvermogen voor nodig om in dat omscholen te slagen. Helaas is dat voor veel mensen een hoge drempel.

Maar niet voor Riny van Melzen. De 58-jarige voormalige managementassistente van het LUMC zette een aantal jaren geleden volop in op een baan in de IT. Ze werkte en leerde kei- en keihard. Dat betaalde zich dubbel en dwars uit: vlak na haar opleiding bij Novalinq greep ze een interne kans en kreeg ze de positie van datamanager!

Laat je inspireren door haar verhaal.

‍

De 58-jarige Riny begon op haar 18e aan haar loopbaan, toen ze net de havo achter de rug had. De vervolgplanning? Werken bij Aegon en studeren tegelijkertijd. Dat pakte toch iets anders uit, vooral na geboorte van haar zoon en later haar dochter.

“Ik was vrij traditioneel in de zin dat ik stopte met werken en thuis voor de kinderen ben gaan zorgen. Toen mijn dochter eenmaal op de peuterschool zat, begon het toch weer te kriebelen.”

Weer gaan werken betekende kinderen naar de opvang brengen, iets wat ze niet zag zitten. “Daarom begon ik met ’s avonds studeren: eerst vwo, daarna psychologie. Het leuke aan dit laatste is dat er veel wiskunde bij komt kijken, een vak waar ik altijd al goed in was en wat een schot in de roos bleek te zijn. Mijn vader stimuleerde dat ook: ‘Wat je ook doet, kies wiskunde’.

Tegen de tijd dat ze klaar was om te gaan promoveren met een onderzoek liep ze helaas tegen een aantal blokkades aan: “Ik was ondertussen de 45 gepasseerd en had geen werkervaring in de psychologie. Ik solliciteerde me een slag in de rondte, maar kon helaas nergens aan de slag.”

Ze besloot niet bij de pakken neer te gaan zitten. “Ik pakte allerlei andere zaken op, zoals werken bij een callcenter. Ik heb mij inwendig helemaal blauw gelachen hoe dat ging. Ik kwam in een wereld terecht waarvan ik niet wist dat die bestond. Maar toch, ik was blij dat ik aan het werk was.”

Op een gegeven moment ziet ze een kans om bij het Leiden Universitair Medisch Centrum (LUMC) aan de slag te gaan als secretaresse om promovendi te ondersteunen.

“Het leek me sowieso leuk om daar te werken en qua DNA zat het voor mij in de goede richting. Toen ik werd aangenomen sprong ik een gat in de lucht!”

Na een tijdje weet ze op te klimmen tot managementassistente. “Dat was een promotie, maar nog steeds niet mijn ding. Ik ben nu eenmaal beter in cijfers dan in taal. Maar ik was inmiddels de 50 gepasseerd, dus ik wist even niet zo goed hoe ik verder kon groeien in een baan die beter bij me zou passen.”

Toen ze een advertentie van een loopbaancoach zag, besloot ze daar eens op te reageren.

Het bleek een goede zet, want het klikte. “Het was een hele prettige dame die 3 gratis gesprekken gaf. Zij had erg veel vertrouwen in me en heeft me heel goed begeleid. Vooral dankzij haar kwam ik in de developer-hoek terecht. Natuurlijk kwam het uiteindelijk uit mijzelf, maar ze stuurde er wel op. Ze had heel goed door wat ik echt wilde.”

De informatica stap je ook niet zomaar even binnen, dus ze moest wel de juiste opleidingen vinden. “Ik kwam van de ene leuke informatica-opleiding bij de andere terecht. Alleen merkte ik wel dat het heel erg commercieel was ingestoken. In dat opzicht zat ik bij het LUMC nog steeds op m’n plek. Die combinatie van gezondheidszorg en wetenschappelijk onderzoek is waar mijn hart ligt.”

“Op een gegeven moment raakte ik in gesprek met Novalinq-oprichter Bert van der Zee. Die adviseerde mij de praktijkgerichte Data Science 360°-opleiding. De opleiding sloot precies aan bij wat ik wilde.”

Online data science leren

“Op voorhand was ik benieuwd hoe het zou gaan en of ik het qua kennisniveau wel aan zou kunnen. Bij data science komt toch wel veel kijken. Maar ik voelde me meteen op mijn gemak! Natuurlijk waren er af en toe zaken waarbij ik even hulp nodig had, maar dat is normaal. Het is ook grappig hoe serieus de docenten het aanpakken, inclusief bureau, planten en ga zo maar door.”

“Wat ik ook fijn vond is dat ik in het begin aan had gegeven dat ik wilde leren programmeren in R. Dat is namelijk steeds populairder aan het worden binnen de wetenschappelijke wereld. Tijdens de opleiding werd hier steeds meer het accent op gelegd, naast de algemene informatie over bijvoorbeeld data science.”

“Ik kon het zelfs combineren. Ik mocht namelijk de data gebruiken van een onderzoeker van de afdeling. Zo kon ik alvast oefenen met echte data en de geleerde theorie direct in praktijk brengen. Dat was echt heel leuk om te doen! Dus de opleiding was de hele tijd echt enorm relevant voor me.”

De docenten maken deze interactieve manier van leren en werken nog interactiever door de laatste paar lessen te werken vanaf het scherm van de cursisten. Een soort omgekeerde interactie, iets waar Riny erg over te spreken was: “Ik heb nu het gevoel dat ik zelfverzekerder om kan gaan met nieuwe datasets.”

Omdat functies van verschillende datasets steeds wisselen, is het zelfvertrouwen van een cursist rond een overgang naar een nieuwe set een goede graadmeter van de docenten. Niet alles kan vooraf geleerd worden, ook niet hoe je de dataset moet lezen - zeker niet in de praktijk.

‍De manier waarop de docenten dit tijdens de opleiding doen, is dat je eerst een tool ontvangt waarvan je alleen de helft weet en een dataset waarvan je niet weet wat erin zit. Zaken sluiten niet op elkaar aan. Dat is de drempel waar je overheen moet. Het draait dus vooral om het eigen maken van een nieuwe taal, niet zozeer de taal zelf.

“Ik had in het begin hulp nodig, maar ik heb zeker geen drempelvrees meer. Door die opleiding heb ik er vertrouwen in dat het mij uiteindelijk gaat lukken. Dat vertrouwen zie ik nu ook terug in de praktijk. Ik ben op dit moment minder vaak met R bezig en juist meer met Access. Daar heb ik hiervoor nog nooit iets mee gedaan, maar ik ben er wel mee aan de slag gegaan. Zonder de opleiding had ik daar wellicht de nodige figuurlijke nachtmerries over gehad en was ik in het uiterste geval niet over de drempel gekomen.”

Wat heeft de opleiding Data Science 360° je gebracht?

“Het heeft me heel veel opgeleverd. Voor mij was deze opleiding het sluitstuk voor het gaan voor die nieuwe baan die veel beter bij me past. Ik was erg blij met deze nieuwe richting voor mezelf. Tijdens de opleiding vertelde ik al aan m’n collega’s dat ik ermee bezig was, dat het me zelfvertrouwen gaf dat ik dit soort zaken op kan pakken en dat het ook gewoon lukt.”

“Dat is heel wat voor mij. Want normaal gesproken vertel ik aan niemand waar ik mee bezig ben. Ik hou dat stil, kijk eerst aan wat het gaat worden en of ik het wel kan. Nu niet. Deze keer had ik echt zoiets van: ik ga ervoor, dit gaat mij lukken. Ik ben er al tijdens de opleiding met mensen over gaan praten.”

Ik kreeg van veel collega’s positieve reacties en ze vonden toen al dat het ook echt bij mij past. Een hoogleraar waar ik de agenda voor heb gedaan, zei nog: ‘Riny, het maakt niet uit hoe oud je bent, het gaat om de skills.’

Al die positieve feedback gaf haar zoveel vertrouwen dat ze direct een interne kans greep die zich voordeed. “Toen ik hoorde dat ze een datamanager zochten op het onderzoekscentrum, ben ik naar de interne verantwoordelijke gestapt.

En ik kreeg de positie van datamanager!

Als deze kans niet voorbij was gekomen, dan had ik wel een andere kans gegrepen ergens anders. Dat was me ook wel gelukt. Maar mede dankzij de opleiding heb ik m’n nieuwe passende baan gevonden met veel mogelijkheden om door te groeien!”

Als datamanager op het onderzoekscentrum is Riny bij allerlei geneeskundige onderzoeken betrokken.

“Ik maak databases in Access zodat onderzoeksmedewerkers daar de gegevens in kunnen voeren. Het hele wervingsproces rondom data, huisartsen en deelnemers wordt daarin bijgehouden.”

“Verder heb ik een cursus gedaan in Castor. Dat is een systeem waar we online enquêtes in bouwen en antwoorden van deelnemers in opslaan. Maar daar houdt het niet op. Ik ga huisartsen bezoeken om via hun systemen patiënten te selecteren die voor een bepaald onderzoek in aanmerking komen.”

“Verder ben ik bezig met andere cursussen op het werk zoals Data stewardship. Dat is heel leuk, dan moet je een datamanagementplan gaan maken, iets dat verplicht is tegenwoordig. Dan moet je alles in kaart brengen over hoe je de onderzoeksdata gaat verzamelen, gebruiken en opslaan voor hergebruik. Natuurlijk moet je ook laten zien hoe je de anonimiteit van de deelnemers veilig stelt.”

“Weer een andere cursus die ik volg is Good clinical practice. Dat gaat over hoe je data van je deelnemers op een goede manier gebruikt.”

‍

Zelfs dat is nog niet alles.

Mijn nieuwe manager heeft me gevraagd om data-adviseur te worden voor onze onderzoekers. Dan kunnen ze bij mij terecht met al hun vragen. Het leuke is dat mijn manager een soort uitzendbureau beheert voor de afdeling. Dat wil ze LUMC-breed gaan doen.

Om te beginnen wil ze mij ook gaan inzetten op de afdeling psychiatrie, wat dus weer een link heeft naar mijn studie psychologie. Dus er zit echt toekomst voor mij in. Mijn manager ziet graag dat ik toe werk naar de positie van senior datamanager. Dat is natuurlijk een leuk doel, maar dan moet ik eerst nog heel veel leren.”

De analyse-gerichte inhoud van de opleiding biedt Riny nog meer kansen. Er wordt namelijk veel aandacht besteed aan bijvoorbeeld het valideren, re-processen en verkennen van de data. Dat is belangrijk omdat veel cursisten zoals Riny op een datamanagementpositie terechtkomen.

“Ze weten inmiddels dat ik ook geleerd heb om data op te schonen, te visualiseren en te valideren. Ik heb aangegeven dat ik daar graag iets mee wil doen. Mijn manager vond dat perfect. Ze was daar enthousiast over en ziet kansen om op dat gebied ook een service aan te bieden. Ze is nu bezig om dit op te zetten zodat ik ermee aan de slag kan gaan.”

Zo is Riny dankzij haar enorme doorzettingsvermogen in een compleet nieuw werkveld terecht gekomen. “Ja, alles sluit mooi bij de opleiding aan. Ik ken de aspecten van het verzamelen van onderzoeksgegevens en wat je daar dan vervolgens mee gaat doen. Dus ik kan het hele proces doen. Ieder dag ben ik weer opnieuw aan het leren. Ik vind het heel spannend allemaal. Ja, echt waar!”

“Tijdens het hele proces heb ik altijd gedacht, dit gaat niet meer lukken, ik ben nu al zo oud. Maar iedere keer als ik een kans zag, heb ik die toch gegrepen. Dat heeft me uiteindelijk de goede richting op geholpen. Het is ook wel belangrijk om te weten en te voelen wat bij je past. Dit voelt na al die jaren eindelijk als iets dat goed bij mij past.”

“Mensen moeten wel beseffen dat het bij hen zelf begint. Het volgen van een training of opleiding leidt niet automatisch naar een promotie of nieuwe baan. Je moet het zelf doen. Je moet er affiniteit mee hebben en doorzettingsvermogen.

Het maakt niet uit wanneer. Of het nu vroeg in je carrière is of juist laat. Met genoeg doorzettingsvermogen kan omscholen altijd nog. Tijden de opleiding bij Novalinq had ik ook het gevoel dat alles bij elkaar aan het komen was. Dat het nu wel allemaal zou lukken. En dat gebeurde ook.”

“Het grappigste is nog wel dat veel van mijn vriendinnen ondertussen met pensioen gaan. En voor mij begint het net!”